Het puberbrein en studiekeuze
Yvonne van Sark schreef de boeken Puberbrein Binnenstebuiten, Talent Binnenstebuiten en Motivatie Binnenstebuiten. Vanuit haar ervaring en kennis geeft zij aan hoe het Puberbrein omgaat met studiekeuze.
Ze geeft tips en adviezen, ook voor de omgeving van jongeren, hoe om te gaan met deze lastige kwestie, in een steeds drukker wordende wereld met veel afleidingen.
Dit artikel is een weergave van het gesprek dat ik had met Yvonne, in 3 delen opgenomen als videopodcast.
Yvonne van Sark: "Het is een zegen als je heel goed weet wat je wilt en je daarin je weg kunt vinden, want er zijn heel veel mogelijkheden. Maar ik denk dat er voor veel mensen te veel aan keuzes is.
Uit onderzoek blijkt dat bij 7 opties de ‘optimale’ keuze (het gevoel goed te kiezen) al onder druk komt te staan. Want: “had ik toch niet beter….”
Het is uitdagend om een strategie te bedenken om hierin je weg te vinden!"
More...
Hoe gaat dat, belangrijke keuzes maken als je puberende brein nog volop aan het ontwikkelen en groeien is?
In deel 1 gaat Yvonne van Sark tijdens het gesprek met Wim Slabbekoorn in op haar eigen studiekeuze en wat volgens haar belangrijk is bij het ontdekken van je talenten.
- hoe kijkt zij terug op haar eigen studiekeuze?
- waarom is studiekeuze zo lastig?
- hoe kun je je talenten ontdekken?
Studiekeuze: nog even twijfelen, nog even uitstellen...
Yvonne van Sark over haar eigen studiekeuze
Zelf was Yvonne van Sark veel bezig met mode, bezig met eigen kleding maken, vond het leuk om echt het ambacht te leren en ze wilde perse weg uit Twente (terwijl er een goede opleiding om de hoek zat).
In die tijd, de jaren 80: toen had je een decaan, met zijn kamer, met flyers en ging je een beetje oriënteren. Meer een papieren zoektocht, met minder overzicht: absoluut niet zo digitaal als vandaag!
Ze heeft Politicologie gestudeerd met het idee om iets met Communicatiewetenschappen te gaan doen. Toch bleef het Politicologie waarbinnen ze later meer deed met Natuur en Milieu educatie. Tijdens haar studie ontdekte ze jongeren als doelgroep. Ze werkte bij organisaties voor en door jongeren, bij een communicatiebureau en uiteindelijk kwam ze weer terug bij jongeren en begon ze met Youngworks.
“Had ik toch niet beter….had ik toch iets anders moeten doen?”
We hebben tegenwoordig zo'n 2500 opleidingen in Nederland: je kunt het overzicht vrij gemakkelijk krijgen via verschillende websites, toch is het maken van een studiekeuze nog nooit zo moeilijk geweest. Hoe komt dat?
Uit onderzoek blijkt dat bij 7 opties de ‘optimale’ keuze (het gevoel goed te kiezen) al onder druk komt te staan. Of het nu gaat om studiekeuze of het kiezen van een pot jam. De twijfel slaat al gauw toe, want: “had ik toch niet beter….had ik toch iets anders moeten doen?”
"Ik kijk nog even verder, ik stel nog even uit...." ligt al gauw op de loer.
Maar ik denk dat er voor veel mensen te veel aan keuzes is!
Het is uitdagend om een strategie te bedenken om hierin je weg te vinden.
Jouw strategie om een studiekeuze te maken
Heb jij al een strategie uitgestippeld om tot een goede studiekeuze te komen?
Ik help je een eerste stap in de goede richting te doen tijdens mijn Gratis Online Studiekeuzetraining. Je leert hoe je studiekeuze aanpakt en ik vertel je hoe je een studie vol kunt houden.
Hoe kun je je talenten goed ontdekken?
Ik denk dat als je jong bent dat je anderen nodig hebt om jou erop te wijzen wat je goed kunt.
Er wordt bij talenten vaak uitgegaan van de dingen die je gemakkelijk afgaan.
Sommigen definiëren het als dingen die je bijna moeiteloos doet. Je hoeft er in het begin niet heel erg je best voor te doen, het komt een beetje aanwaaien.
Ik denk dat als je jong bent dat je anderen nodig hebt om jou erop wijzen wat je goed kunt. Bijvoorbeeld: “Goh, het valt me op dat je goed in staat bent om te verwoorden wat er in je omgaat”, of “dat je heel goed een discussie kunt samenvatten of dat je je heel goed kan inleven in anderen, of discussies schematisch kunt weergeven – verzin het maar!
Zelf denk je vaak eerst van ‘dat kan toch iedereen? – dus het is goed dat je daarop gewezen wordt!
En het vervolg is natuurlijk dat je talent niet vaststaat, maar dat je het kan gaan ontwikkelen.
Dat je na het ontdekken dus doorgaat en het verder brengt.
Je schrijft ergens in je boek over 10.000 uur?
Ja, klopt: er zijn wel onderzoeken gedaan waarbij gekeken werd bij muzikanten of programmeurs wat hen definieert om in hun vak goed te worden.
De psycholoog Eric Ericson ging ook echt kijken hoeveel uur mensen zich bezighouden met de discipline of die specifieke bezigheid. Dan zie je toch dat bij topsporters, topmuzikanten en topprogrammeurs dat mensen daar al gauw 10 jaar lang elke dag een paar uur aan besteden! En zo kom je uiteindelijk tot 10.000 uur.
In andere onderzoeken wordt ook wel gezegd dat het een beetje varieert: het is echt niet zo dat je in elke discipline – wil je de top bereiken – zoveel uur moet gemaakt hebben, maar in de regel gaat het om heel veel meer uur dan wat we zien. En ik denk dat we daar vaak veel te weinig aandacht voor hebben.
We zien iemand die iets heel goed kan, maar wat heeft hij allemaal gedaan om daar te komen? Dat is een soort blinde vlek.
Een influencer bijvoorbeeld: bekende Youtuber of wat dan ook, wordt je dus niet zomaar?
Nou, het is natuurlijk al een hele stap om zomaar van alles uit je leven te gaan delen. Hoeveel filmpjes heb je gedelete, heb je niet geplaatst, hoeveel jaar was je hier al mee bezig? Ik denk dat het in die hele deelcultuur van Youtube vooral gaat om jezelf op een onderscheidende manier te profileren, zodat andere mensen dat ook interessant vinden of grappig. Daar zit ook vaak veel meer achter, terwijl het vaak heel spontaan lijkt. Maar ook daar: oefening baart kunst denk ik!
Uitval in het hoger onderwijs: is daar iets aan te doen?
Al jarenlang zijn we bezig met jongeren tot aan hun 27e.
Er is vooral veel ondersteuning tijdens de formatieve jaren, om aan de slag te gaan en om dingen te ontdekken.
Zonder startkwalificatie kun je niet zomaar thuis zitten en helemaal niets doen, tegenwoordig.
Maar het onderwijs is een systeem met zijn eigen dynamiek, die lang niet altijd aansluit op de dynamiek van het leven: er kunnen allerlei redenen zijn waarom je even niet functioneert in dat systeem. En dan is het de vraag hoe je daar uit komt voor jezelf.
Voor ieder wat wils?
We zien ook de trend dat ouders toch wel heel graag willen dat hun kinderen naar de Havo gaan, zodat ze naar het hoger onderwijs kunnen: maar er zijn zoveel andere routes: van Mavo, naar MBO, naar HBO en dan Uni kan ook. Eigenlijk is er voor iedereen wat wils: hoe zie jij dat?
Volgens Yvonne van Sark is het wat aan het kantelen: het is niet zo dat je alleen maar met een hogere opleiding verder komt. In sommige functies is ongelooflijk veel werk. Mensen worden daar voor gevraagd en kunnen mooie uurtarieven vragen. Soms zelfs beter dan een breed opgeleid academicus!
Mijn jongste zoon heeft net VMBO-T afgerond. Meer dan de helft van zijn klas gaat door naar de Havo. Wij als ouders hebben juist ook aangegeven dat het prima is om iets praktisch te doen, bijvoorbeeld een leuke MBO opleiding: daarin liggen prima mogelijkheden!
Jouw strategie om een studiekeuze te maken
Heb jij al een strategie uitgestippeld om tot een goede studiekeuze te komen?
Ik help je een eerste stap in de goede richting te doen tijdens mijn Gratis Online Studiekeuzetraining. Je leert hoe je studiekeuze aanpakt en ik vertel je hoe je een studie vol kunt houden.