De grootste uitdagingen voor het puberbrein bij het maken van een studiekeuze
Yvonne van Sark schreef samen met Huub Nelis de boeken Puberbrein Binnenstebuiten, Talent Binnenstebuiten en Motivatie Binnenstebuiten. Vanuit haar ervaring en kennis geeft zij aan hoe het Puberbrein omgaat met studiekeuze.
Ze geeft tips en adviezen, ook voor de omgeving van jongeren, hoe om te gaan met deze lastige kwestie, in een steeds drukker wordende wereld met veel afleidingen.
Dit artikel is een weergave van het tweede deel van het gesprek dat ik had met Yvonne, in totaal in 3 delen opgenomen als videopodcast.
Social media en het puberbrein: welke invloeden spelen vandaag een rol? Ook als het gaat om studiekeuze.
"Hoe krijg je de dingen af die je af wilt hebben? Zorgen dat het lukt, dat de taak gedaan wordt is een flinke uitdaging, net zoals focus en concentratie.
More...
Hoe ga je zorgen dat het lukt? Zoveel afleiding...
Deel 2 van het gesprek dat Wim Slabbekoorn van Life is a journey had met Yvonne van Sark over studiekeuze:
- wat is de invloed van social media op jongeren, op hun puberbrein?
- hoe pak je studiekeuze aan en wat zijn de uitdagingen van deze tijd?
- waar moet je op letten?
Hoe krijg je de dingen af die je af wilt hebben?
Er worden veel beweringen gedaan, wat social media, maar ook gamen, doet met het welzijn van jongeren en het brein van jongeren.
Voor een deel voldoen social media aan een behoefte die jongeren vroeger op een andere manier hadden: dan was je misschien met vrienden aan het bellen.
Wat Yvonne van Sark vooral ziet is dat jongeren een uitdaging hebben in tijd: hoe krijg je de dingen af die je af wil hebben? Zorgen dat het lukt, dat de taak gedaan wordt is een flinke uitdaging! Focus, concentratie, is ook een uitdaging. Denk ook aan dingen als diep lezen en je ergens in verdiepen en ervoor kiezen iets af te maken.
Tegelijkertijd is de vaardigheid om te schakelen en heel veel informatie tot je te nemen ook meer gevraagd in deze tijd.
Jongeren lezen minder, maar volwassenen ook: dus daarin zie je wel een verschuiving.
Ze zeggen ook vaak:
“Ja, ik merk wel dat school lijdt onder mijn social media gebruik, ik voel me verslaafd!”
Jongeren merken dit dus zelf ook wel.
Vorig jaar was er een onderzoek waaruit blijkt dat 40% dat zei. Ook docenten geven dat aan.
Hoe zien we de toekomst, als het gaat om studeren?
Ik denk dat het vooral gaat om het aanleren van goede gewoontes. Als ik aan het werk ben of ik moet iets lezen en ik maak daar aantekeningen van voor mezelf, dan sla ik het beter op dan wanneer ik het alleen maar lees. Wel of geen muziek aan? Wat werkt voor mij, in wat voor ruimte ben ik? Dus als je daarin bepaalde patronen ontdekt voor jezelf, kun je effectief bezig zijn met informatie tot je nemen / je studie.
En,….daar heb je je hele leven wat aan!
Ik denk dat het vooral gaat om het aanleren van goede gewoontes
Om die reden zie je in een tentamenperiode ook een enorme run op bibliotheken in de studentensteden. Als het erop aankomt dan moet ik echt effe blokken, even flink doorhalen.
Dat zijn daar wel uitingen van: ik denk dat veel jongeren uiteindelijk daarin wel leren, maar ze dagen het wel enorm uit om het te combineren met allerlei andere dingen.
We weten dat vanuit je brein multitasken een mythe is: je bent meer aan het switchen tussen taken, dus je doet er langer over en elke taak minder goed. Dus een goede vraag die je jezelf mag stellen is: hoe besteed je je tijd en hoe effectief is dat?
Hoe pak je een studiekeuze het beste aan? Al die info!
Ik denk dat het begint met de blik naar binnen: Wat wil ik? Wat drijft mij? Wat zijn je kwaliteiten? Dat zijn ook dingen, die je aan anderen kunt vragen.
(wat is het dat je goed kan en wat zeggen anderen daarover?
Dat is ook positief en goed om te doen en kijk daarna wat voor opleidingen erbij zouden kunnen passen.
Maar begin wel eerst met die blik naar binnen, want anders zie je door de bomen het bos niet meer.
Ouders kunnen hier een goede rol in spelen, je hoeft het echt niet alleen te doen.
Of begin gewoon aan iets, kan ook: natuurlijk loopt je studieschuld op, dus je moet er ook niet te licht over doen, maar je komt er ook pas achter door het te doen.
Door thuis in de spiegel te staren, ga je het niet ontdekken in ieder geval.
Begin gewoon!
Samenvattend, de tips op een rijtje voor studiekiezers en studenten:
1) Begin je studiekeuze met de blik naar binnen
2) Betrek anderen bij je studiekeuze (wat is het dat je goed kan en wat zeggen anderen daarover?
3) Kijk daarna naar opleidingen die daar bij kunnen passen
Het is ook leuk om met anderen over hun loopbaan te praten. Een loopbaan gaat vaak meanderend (als een kronkelend riviertje) – ga vanuit dat vertrouwen op zoek naar dingen die je graag doet en wordt daar beter in.
Je mag je ook afvragen of de foute keuze wel bestaat, want als je iets hebt gedaan, heb je er altijd iets uit geleerd. En als je heel goed weet waarom je ergens mee wilt stoppen, ben je eigenlijk ook alweer een hele stap verder!
Beetje relativeren, een beetje minder zwaar maken.
Waar komt de naam Generatie Z vandaan?
De jongeren die nu opgroeien worden generatie Z genoemd: waar komt die naam eigenlijk vandaan? En wat zijn typische kenmerken?
De eerdere generatie, die opgroeiden in de jaren ’80 heette generatie X. Daar hebben we nu nog het staartje van. Daarna kwam de generatie Y, de Millenials. En dan weer 15 jaar later is de groep die nu opgroeit / op de middelbare school zit.
Sommige kenmerken horen gewoon bij jong zijn: je eigen weg willen vinden, volwassenen vinden je wat brutaal, ongeduldig, dingen op je eigen manier willen doen. Dat hoort gewoon bij jong zijn.
Kenmerken van generatie Z:
Het gaat over dingen in de maatschappij.
Trends als individualisering: wat je als persoon uniek maakt. Wat maakt mij dan mij? En dat dat je weer anders maakt dan anderen, terwijl er ook weer heel veel is wat je verbindt met anderen, maar daar leggen we minder de nadruk op.
Als gevolg daarvan zitten we ook erg op maakbaarheid, maakbaarheid van je eigen leven, je eigen succes en ga er voor en daar ben je zelf verantwoordelijk voor.
Terwijl dit niet het hele verhaal is en veel jongeren daarmee worstelen.
Digitalisering: tevens een grote maatschappelijke trend. En die slaat ook door op studiekeuze. Opgroeien met digitale media.
En dan kom je bij vraagstukken die maatschappelijk meer spelen, denk aan:
Duurzaamheid, redelijk bekend, maar heel belangrijk daarbij is ook:
Inclusiviteit (iedereen hoort erbij, dat je niet iemand bewust of onbewust uitsluit)
Empowerment, bewustzijn van allerlei groepen.
¼ van de studenten in het MBO zegt: “Ik voel me buitengesloten op school!”
Om verschillende redenen: religie, huidskleur, handicap, inkomenssituatie etc.
Maar 1 op de 4! Dat stelt onderwijsorganisaties natuurlijk voor een opgave. Voor al die sensitiviteit oog te hebben. Ik denk dat die groep die zich daarin meer uitspreekt, dat school daar meer rekening mee moet houden, toeneemt. Denk bijv. aan maatschappelijke discussies als zwarte piet, me too. En daar groeit generatie Z mee op.
De generatie die als kind naar het Sinterklaasjournaal keek en die jaren later hoort: “Dit kan echt niet meer!”
Dus ik ben benieuwd wat die toenemende sensitiviteit gaat doen voor de maatschappij.
Vaak gaan dingen onbewust, maar mensen kunnen gemakkelijk aanstoot nemen aan deze dingen.
60% van de jongeren wil de wereld verbeteren: dat lijkt me vrij bijzonder, of niet?
Ja, kijk naar de klimaatmars bijvoorbeeld, waar veel jongen mensen in actie komen, daar zijn wel dingen aan het kantelen.
Zo van: “Wij hebben nog niet alle touwtjes in handen, maar kom op: dit gaan we doen!”
Yvonne: “Ik vind het ingewikkeld hoor, want je ziet dat oudere mensen vaak hoop verwachten van jonge mensen, terwijl ik ook denk: ja maar zij groeien net op!
Het zijn andere generaties die meer daarin aan zet zijn. Jongeren kunnen wel een goed appél doen en een brug slaan. De Zweedse Greta doet dat ook heel goed: “Ik kan het niet veranderen, maar jullie wel!” En dat is heel sterk!
¼ van de studenten in het MBO zegt: “Ik voel me buitengesloten op school!”
Om verschillende redenen: religie, huidskleur, handicap, inkomenssituatie etc.